ΚΥΠΡΟΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ...
2ο Π.Π.Γ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ / ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΚΥΠΡΟΣ 1974 - 2014 ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ.
I'm a paragraph. Click here to add your own text and edit me. I’m a great place for you to tell a story and let your users know a little more about you.
ΚΥΠΡΟΣ - ΟΜΟΡΦΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τόσο ο χαρακτήρας τους όσο και το περιεχόμενό τους καθρεφτίζουν την Ελληνικότητά τους.
ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ:
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ α΄1.
Καλήν εσπέραν θα σας πω
τζιάν(κι αν) είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεια γέννηση
να πω, να πω στ' αρκοντικόν σας.
Χριστός γεννιέται σήμερον
εν(στην) Βηθλεέμ την πόλη
οι ουρανοί αγάλλονται
μαζί, μαζί τζι' η φύσης όλη.
Γεννιέται μες το σπήλαιον
στη φάτνη των αλόγων
ο βασιλιάς των ούρανων
τζι ο πλά-τζι ο πλάστης ημών όλων.
Σταυροκούλουρο
Αντζιέλοι εις τον ουρανόν
ψάλλουν το εν υψίστοις
τζιαι να το φανερώνετε
των νυ- των νυκτοβάτων πίστης.
Που την Περσίαν έρκουνται(έρχονται)
τρεις μάγοι με τα δώρα
τζι' έναν αστέριν λαμπερόν
τους ο-τους οδηγά στην χώραν.
Το Πάσκαν που 'ν' να τρώετε
εις το αρκοντικόν σας
δώστε τζιαι κανενού φτωχού
απού-απού το φαγητόν σας.
Χρονιά πολλά να ζήσετε
να 'στε ευτυχισμένοι τζιαι στο κορμίν τζιαι στην ψυσιήν
να 'σα- να 'σαστεν πλουμισμένοι.
Ο άης Βασίλης και τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Κύπρου
Πλούσια είναι στην Κύπρο η λαογραφία η σχετική με τον καλό άγιο Βασίλη και πολλά είναι τα έθιμα τα σχετικά με τη γιορτή του που συμπίπτει με τη πρώτη μέρα του χρόνου. Την παραμονή της πρωτοχρονιάς οι γυναίκες κάνουν κόλλυβα. Στο Ριζοκάρπασο προσθέτουν σ' αυτά αμυγδαλόψιχα, σπυριά ροδιού, σταφίδες και σησάμι και τα λένε «βασιλούθκια». Πάνω σ' αυτά τοποθετούν τη βασιλόπιττα με ένα κερί αναμμένο. Η τελευταία ζυμώνεται την παραμονή των Χριστουγέννων μαζί με τ' άλλα Χριστόψωμα (γεννόπιττες). Η βασιλόπιττα είναι ένα μεγάλο ψωμί με σησάμι (ή χωρίς) κι ένα ζυμαρένιο σταυρό, μέσα της δε περιέχει ένα νόμισμα. Στο Ριζοκάρπασο ζύμωναν κι ένα ανθρωπόμορφο ψωμί που 'λεγαν «Βασίλη» και το κρεμούσαν με κόκκινη κορδέλα από την «καρελιά» (αλλού «ταπατζιά» και το φύλαγαν μέχρι την επόμενη χρονιά.
 Αη Βασιλούθκια Πρωτοχρονιάς |  Σταυροκούλουρο Περιστερωνοπηγής Αμμο |  Βασιλόπιττα Αγία Βαρβάρα Λευκωσίας |
|---|---|---|
 κυπριακό ψωμί (2).jpg |  κυπριακός βασίλης.jpg |  κυπριακό ψωμί.jpg |
Κάλαντα των Θεοφανείων
Παρακαλώ σας δώστε μου θέλημαν ν’αρκινήσω,
να πω τα Φωτοκάλαντα να σας τα ιστορήσω.
Τζι αν έσιετε ευχαρίστηση τζιαι θέλ’ η όρεξή σας
τα Φωτοκάλαντα να πω στη πόρτα τη δική σας (δις)
Μηνύματα χαρούμενα ήρταμε να σας πούμε,
πως ο Χριστός βαφτίζεται τζιαι να σας ευχηθούμε.
Πως εν τα θεοφάνεια ανθρώπου σωτηρίαν,
που καθαρίζουν τες ψυσιές από την αμαρτίαν. (δις)
Σήμερον ήρτεν ο Χριστός στο άγιο ποτάμι
τζιαι ζήτησε να βαφτιστεί από τον Ιωάννην.
Θαύμα μεγάλον έγινεν απού δεν έσιει ταίριν,
ανοίξασιν οι ουρανοί τζι εξέβην περιστέριν. (δις)
Ήτουν το Πνεύμαν τ’Αγιον για να το μαρτυρήσει
πως εβαφτίστην ο Χριστός π’ανατολήν ως δύσην.
Δοξάζουμεν σε βασιλιά με τα θαυμάσιά σου
τζιαι προσκυνούμεν Κύριε τα Θεοφάνειά σου. (δις)
Ακούστε το Βαγγέλιο που του Χριστού το στομαν,
όποιος εν εβαφτίστηκεν χάννει ψυσιήν τζιαι σώμαν.
Εις τούντο αρκοντόσπιτον που δείξαν προθυμίαν
π’ ακούσασιν τα κάλαντα με τόσην ευθυμίαν. (δις)
Δώς τους Θεγέ μου τζιαι Χριστέ τζι αφέντρα Παναγία
χρόνια πολλά τζιαι πλούσια να ζιουν με την υγείαν.
Τζιαι του τζαιρού με το καλό να’ ρτούμεν να σας βρούμεν,
χαρούμενους καλόκαρδους τα Φώτα να σας πούμεν. (δις)
ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ.
Το Σάββατο του Λαζάρου είναι από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Σε όλο τον Ελλαδικό χώρο θεωρείται η «πρώτη γεύση» της Μεγάλης Εβδομάδας. Μέρα νίκης της ζωής επί του θανάτου. Από τη μια άκρη της Ελλάδας ως την άλλη πολλά έθιμα τιμούσαν την λαμπρή αυτή μέρα.Ωστόσο με τα χρόνια οι εκδηλώσεις λησμονήθηκαν, με πολύ λίγες περιοχές της χώρας να της διατηρούν ακόμη ζωντανές.
Το ότι η λατρεία του Λαζάρου στην Κύπρο ανάγεται σε αρκετά πρώιμη περίοδο διαφαίνεται και από το έθιμο του Λαζάρου. Το Σάββατο του Λαζάρου ο επίσκοπος συνοδεία κληρικών και λαϊκών μετέβαινε στο Συνοδικό, όπου οι επίτροποι του ναού είχαν ντύσει ένα νεαρό αγόρι, το Παιδί του Λαζάρου, με ένα ένδυμα στολισμένο με "λαζάρους" ή "σιμιλλούθκια" (κίτρινες μαργαρίτες και γλαδιόλες) και "πετεινούς" (παπαρουνες). Τα άνθη αυτά πλέκονταν σε στεφάνια για το κεφάλι, τα χέρια και τα πόδια και σε γιρλάντες τοποθετούνταν χιαστί στο στήθος και τη ράχη.
Εν μέσω θρήνων και πένθιμων ύμνων ξάπλωναν το παιδί σε ένα ανθοστολισμένο χαλί και τη στιγμή που ο επίσκοπος διαβάζοντας το ευαγγέλιο αναφωνούσε το "Λάζαρε έξελθε", σηκωνόταν ο νεαρός απότομα, ενώ τον έραιναν με ροδοπέταλα και ροδόσταγμα. Χαρμόσυνες μελωδίες ξεχύνονταν στον περίβολο του ναού και οι επίτροποι μοίραζαν στον κόσμο τα κόλλυβα του Λαζάρου και αρτοσκευάσματαΣτη συνέχεια διάφορα παιδιά κρατώντας κλαδιά φοινίκων, τα γνωστά βάια, περιέφεραν το "Λαζαροπαίδι" στα σπίτια της Σκάλας και το δρώμενο επαναλαμβανόταν, ενώ οι νοικοκυρές συναγωνίζονταν η μία την άλλη για το στρώσιμο του κρεβατιού του Λαζάρου. Οι ιερείς που συνόδευαν τον "Λάζαρο" έψελναν την έγερση και τα παιδιά που ακολουθούσαν έλεγαν τα "κάλαντα του Λαζάρου" λαμβάνοντας από τους οικοδεσπότες αυγά, γλυκά και χρήματα.