top of page

ΚΥΠΡΟΣ - Η ΛΑΜΠΟΥΣΑ ΛΑΠΗΘΟΣ - ΙΜΕΡΟΕΣΣΑ

 

 «Κτίσμα Λακώνων και Πραξάνδρου» την αναφέρει ο ιστορικός και γεωγράφος Στράβωνας και ο αρχαίος φιλόσοφος Αλέξανδρος ο Εφέσιος, την ονόμασε Ιμερόεσσα, δηλ. θελκτική.

Η Λάπηθος είναι κωμόπολη και παραλιακός δήμος στη βόρεια ακτογραμμή της Κύπρου, στα αριστερά της πόλης της Κερύνειας, στα κατεχόμενα από την Τουρκία εδάφη της Κύπρου. Ανήκει στην επαρχία Κερύνειας.

 

Ο βασιλιάς της Λαπήθου Πεισίστρατος (μαζί με το Νικοκρέοντα της Σαλαμίνας και το Στασάνορα του Κουρίου) βοήθησε με τα πλοία του το Μέγα Αλέξανδρο, για την κατάληψη της Τύρου στη Φοινίκη και γι΄ αυτό ο Μέγας Στρατηλάτης κήρυξε την Κύπρο απελευθερωμένη από τους Πέρσες. Τελευταίος βασιλιάς της Λαπήθου αναφέρεται ο Πράξιππος. Την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας είχε περισσότερους από δέκα χιλιάδες κατοίκους και ήταν μια από τις τέσσερις επαρχίες της Κύπρου με την ονομασία Λαπηθία.

Στο εικοσιένα προσωρμίσθη ο Κανάρης με τα καράβια του στην Ασπρόβρυση, εδώ στην ακρογιαλιά της Λαπήθου. Οι κάτοικοι με δάκρυα ενθουσιασμού έτρεξαν να περιποιηθούν και να εφοδιάσουν τα πληρώματα. Ο Κανάρης φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Λαπηθιώτη Πασπάλλα. Πολλά παλληκάρια από τη Λάπηθο και από τον Καραβά ζήτησαν να φύγουν μαζί με το στόλο να πολεμήσουν, και ο Κανάρης έκαμε την επιλογή του ανάμεσα στους ενθουσιώδεις Κυπρίους, οι οποίοι και έλαβαν μέρος στον αγώνα. Οι Τούρκοι το πληροφορήθηκαν λίγες μέρες μετά και έπεσε βαρύς ο πέλεκυς, καρατομώντας τον Προύχοντα Χατζηλία με άλλους Λαπηθιώτες στη Λευκωσία κατά τις σφαγές της 9ης Ιουλίου 1821.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η Λάπηθος είναι γνωστή για τον Ναό του Αγίου Ευλαλίου, βυζαντινό ναΐσκο, δίπλα από την ξακουστή Μονή της Αχειροποιήτου στο Ανατολικό τμήμα της Λαπήθου, στα ερείπια της αρχαίας πόλης Λάμπουσας. Είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ευλάλιο κι εκεί φυλαγόταν το αχειροποίητο Άγιο Μαντήλι που αυτός μετέφερε.

Ο Ναός του Αγίου Ευλαμπίου είναι  ένας υπόγειος ναΐσκος σκαμμένος και σκαλισμένος μέσα στον βράχο. Είναι ένας προχριστιανικός θολοειδής τάφος, ο οποίος στα δύσκολα χρόνια των διωγμών των Χριστιανών έγινε κατακόμβη και πρώτος χώρος λατρείας των πιστών. Η κατακόμβη πήρε το όνομά της το 296 μ.Χ. όταν ο Μαξιμιανός θανάτωσε τον Άγιο Ευλάμπιο. Ήταν η έδρα της Επισκοπής Λαμπούσης μέχρι το 1222 μ.Χ. που καταργήθηκε κατά τη Φραγκική κατοχή της Κύπρου.

 

 

 

 

 

Η φωτογραφία δείχνει την άφιξη του Κανάρη στην Λάπηθο.

Από την έκθεση κειμηλίων στο ΥΜΑΘ, Απρίλιος, 2014

ΨΗΦΙΔΩΤΟ ΛΑΜΠΟΥΣΑ.jpg
Ayios Evlalios -4.jpg
Ayios Evlalios-3.jpg
22_oct_eulalius_bishop_of_lampousa_cyprus.jpg
ayios evlalios.jpg
evlalios.jpg
bottom of page