Μάτεσης Αντώνιος  -  Η Κυπριώτισσα: 

Ο Αντώνιος Μάτεσης, θεατρικός συγγραφέας και λυρικός ποιητής, γεννήθηκε το 1794 στη Ζάκυνθο και πέθανε το 1874 στη Σύρο.

Στο ποίημά του «Η Κυπριώτισσα (1570)», στο οποίο αποτυπώνεται η συγκλονιστική πορεία που διαγράφει η Μαρία Συγκλητική γράφει:

 

«Χαρείται αδέλφια!

Τον Θεό ευχαριστείτε όλοι

με την ελπίδα στην καρδιά

και τη χαρά στα στήθια,

κανένας σκλάβος από μας

δεν θα μπει μεσ’την Πόλη

γιατί ο Θεός απ’τα ψηλά

μας έδωκε βοήθεια

Ας στολιστεί κάθε καρδιά

μ΄αγάπη και μετάνοια

Και γρήγορα θ’ ανέβομε

στα ύψη στα ουράνια»

 

και παρακάτω: 

«Οι σκλάβοι ελευθερώθηκαν...

επάνω στα ουράνια

ο Ύψιστος τους έδωκε

μαρτυρικά στεφάνια.

Μα της Ρενάλδας η ψυχή τρακόσια τόσα χρόνια

Στα γαλανά μας κύματα περιπλανάτ’ αιώνια...

Αυτή μια νύχτα σκοτεινή, νύχτα δίχως φεγγάρι

Στη ναυαρχίδα οδήγησε το χέρι του Κανάρη».

 

Όπως διαπιστώνεται και από την ποίηση, η εμβληματική μορφή της νεαρής ηρωΐδας συντρόφευε και ενέπνεε τους πόθους των Πανελλήνων για αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, που για την Κύπρο έμελλε να τον διαδεχθεί ο βρετανικός